- 2025 “Kuantum Yılı”nda Pîrî Reis Üniversitesi’nden Uluslararası Bilimsel Başarı: Kuantum Fiziğinde Geleceğe Sıçrama

2025 “Kuantum Yılı”nda Pîrî Reis Üniversitesi'nden Uluslararası Bilimsel Başarı: Kuantum Fiziğinde Geleceğe Sıçrama
Pîrî Reis Üniversitesi Mühendislik Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Zehra Akdeniz’in de içinde yer aldığı uluslararası bir araştırma ekibi, kuantum gaz karışımlarının uzun vadeli davranışlarına erişimi kolaylaştıran, öncü bir yöntem geliştirdi. Bu çalışma, saygın bilim dergilerinden Physical Review A tarafından “Editörün Seçimi” olarak belirlenerek Mayıs 2025’te Physical Review dergisinde “Highlights” bölümü kapsamında yayımlanmıştır.
Fransa’daki Côte d’Azur Üniversitesi (Nice), Arjantin’deki Buenos Aires Üniversitesi ve Türkiye’den Pîrî Reis Üniversitesi’nin ortaklığında yürütülen bu çalışmada, kuantum gaz karışımlarında sistemin doğal evrimi bozulmadan, spin dinamiğinin uzun vadeli davranışlarına —sistemin ömrünü aşmadan— erişmeyi sağlayan yeni bir fiziksel protokol ortaya koyulmuştur.
Araştırma ekibi, kuantum alanındaki zorlayıcı bir soruna yaratıcı bir yaklaşım getirerek, sistemin yoğunluğunu çok kısa süreliğine sıkıştırıp ardından eski haline getirerek, spin dinamiğinin gelecekteki bir evresine hızla ulaşmayı mümkün kılan bir yöntem geliştirmiştir. Bu protokol, sistemin doğal gelişim sürecini değiştirmeden zaman içinde “ileriye atlamayı” sağlamaktadır.
Yöntem, bir video oynatıcıdaki “bir sonraki bölüm” tuşuna basarak doğrudan istenen sahneye geçmeye benzetilebilir. Bu yenilikçi çalışma, hem temel kuantum fiziği alanında bilgi sınırlarını genişletmekte, hem de kuantum sistemlerin deneysel kontrolü ve mühendisliği açısından gelecekteki teknolojik uygulamalarda önemli bir adım oluşturmaktadır.
Bu çalışmada önerilen kestirme protokolünün şematik temsili
Daha fazla bilgi için:
Shortcut to spin dynamics for quantum mixtures
P. Capuzzi¹², Z. Akdeniz³ and P. Vignolo⁴⁵, Physical Review A, 111, L051305 (2025).
https://doi.org/10.1103/PhysRevA.111.L051305